اما چرا زمین لرزه هایی با این بزرگی در عمق نسبتا کم رخ داده است؟
برخی از بزرگترین زمین لرزه هایی که تاکنون ثبت شده است مربوط به منطقه حلقه آتش در اقیانوس آرام بوده است. در این منطقه حتی تا عمق 700 کیلومتری زمین لرزه رخ می دهد، زیرا در این مناطق صفحات اقیانوسی قوی و متراکم به زیر صفحات قاره ای می لغزند.
ترکیه در منطقه‌ای از لیتوسفر ضعیف‌تر و قاره‌ای قرار دارد که پوسته آن تنها حدود 30 کیلومتر ضخامت دارد و نزدیک به نقطه‌ای است که سه صفحه تکتونیکی آفریقا، عربستان و آناتولی به هم می‌رسند. همگرایی صفحه عربی صفحه آناتولی را به سمت غرب می راند و مجموعه ای از گسل های امتداد لغز غیر ساکن مانند گسل شرق آناتولی را ایجاد می کند که در جریان رویداد 7.8 ریشتر پاره شد. در چنین پوسته قاره ای، قوی ترین قسمت و محتمل ترین نقطه برای پیدایش زمین لرزه های بزرگ معمولاً در عمق 10 تا 20 کیلومتری قرار دارد. در چنین شرایطی احتمال وقوع گسل های کم عمق و شکستگی های سطحی بیشتر است.
زمان و مکان نامناسب
سومین عامل موثر در ویرانی زلزله در ترکیه این است که منطقه ای که زلزله در آن رخ داده بسیار متراکم است. با توجه به زمان‌بندی، تلفات جانی قابل توجه در حوادثی به این بزرگی تقریباً اجتناب‌ناپذیر است.
وقوع زمین لرزه های مرگبار در ترکیه پدیده جدیدی نیست. در 50 سال گذشته، حداقل چهار رویداد مهم با تلفات جانی قابل توجه در سال های 1975، 1983، 1999 و 2020 رخ داده است.
پس از زلزله سال 1999 ازمیت، مقامات دولتی ترکیه سخت تلاش کردند تا استانداردهای ساختمانی را برای مقاومت بهتر در برابر زلزله بهبود بخشند. اما کاری که می توان در مناطق پرجمعیت مستعد زلزله های بزرگ انجام داد محدودیتی دارد. همچنین، باید به یاد داشته باشیم که دو زلزله اصلی شاید بیش از دو برابر بزرگترین زمین‌لرزه‌های شناخته‌شده در منطقه بودند.
علاوه بر این، در مورد سوریه نیز باید این واقعیت را در نظر گرفت که سال‌ها درگیری داخلی مداوم به زیرساخت‌های ساختمانی آسیب‌های چشمگیری وارد کرده و منطقه را در برابر اثرات زلزله آسیب‌پذیرتر کرده است. این احتمالاً تلاش‌های امدادی و بازسازی را مختل خواهد کرد.