در حین خواندن این مطلب، نگاهی سریع به اطراف خود بیندازید و شیئی را انتخاب کنید که توجه شما را به خود جلب کند. خوب نگاهش کن برای مدتی به آن خیره شوید. حالا چشماتو ببند آیا هنوز آن را می بینید؟ آیا می توانید آن شی را در ذهن خود مجسم کنید؟ چگونه به نظر می رسد آیا هنوز به همان وضوح واقعی است؟ آیا رنگ ها، خطوط، شکل و بافت آن را می بینید یا مبهم و نامشخص به نظر می رسد؟
همانطور که جسم را در ذهن خود تجسم می کنید، ببینید چقدر می توانید تصویر را در ذهن خود نگه دارید. چگونه جسم در طول زمان تغییر می کند؟ آیا محو می شود؟
اکنون یک شی یا صحنه تصادفی از دوران کودکی خود را تجسم کنید و از خود سؤالات مشابهی بپرسید. چقدر واضح می توانید آن را در ذهن خود ببینید؟
برخی از مردم نمی توانند چیزی را ببینند. چشمشان خالی است آنها یک پدیده عصبی به نام آفانتازی را تجربه می کنند.
آفانتازی وضعیتی است که در آن فرد نمی تواند تصاویر ذهنی را تجسم کند. به عبارت دیگر، وقتی این افراد سعی می کنند چیزی را تصور یا فکر کنند، نمی توانند تصویر ذهنی درونی ایجاد کنند. به همین دلیل، افراد مبتلا به آفانتازی ممکن است در یادآوری تجربیات گذشته و جزئیات بصری مرتبط با خاطرات خود مشکل داشته باشند.
افراد مبتلا به آفانتازی نیز معمولاً در انجام کارهایی که نیازمند تجسم یا تصویر کردن اشیاء فیزیکی و نحوه حرکت و چرخش آنها در فضا هستند، مشکل دارند. این ممکن است بر استدلال فضایی آنها نیز تأثیر بگذارد. البته مطالعهای که اخیراً منتشر شده است نشان میدهد در حالی که افراد مبتلا به آفانتازی در به خاطر سپردن و به خاطر آوردن اشیا مشکل دارند، حافظه فضایی آنها تحت تأثیر این وضعیت قرار نمیگیرد.
اگرچه باید بدانید که آفانتازی به عنوان یک نوع اختلال عصبی یا اختلال عصبی روانی طبقه بندی نمی شود. به طور کلی، این وضعیت با زندگی روزمره تداخلی ندارد. با این حال، برای برخی از افراد مبتلا به آفانتازی، این وضعیت می تواند ناامید کننده باشد و توانایی آنها را برای انجام یا به خاطر سپردن درست چیزها محدود کند.
به طور کامل مشخص نیست که چه نسبتی از جمعیت از آفانتازی رنج می برند، اما طبق گزارش فوربس، برآوردهای فعلی نشان می دهد که حدود 4 درصد از جمعیت آن را تجربه می کنند.
فرد مبتلا به آفانتازی چه چیزی را تجربه می کند؟
در حالی که تجربه هر فرد منحصر به فرد است، بارزترین ویژگی آفانتازی ناتوانی در دیدن یا تصور چیزی در ذهن است. این افراد حتی زمانی که سعی می کنند یک صحنه یا یک شی بصری را به خاطر بسپارند موفق نمی شوند. آنها جدا از مشکل به خاطر سپردن، توانایی ایجاد تصاویر ذهنی را نیز ندارند یا در انجام این کار مشکل دارند.
به عنوان مثال، یک فرد مبتلا به آفانتازی ممکن است نتواند آنچه را که در یک فیلم دیده است تجسم کند یا به خاطر بسپارد. این فرد ممکن است نتواند بر اساس توصیفی که در کتاب خوانده یا در داستانی می شنود تصویر ذهنی ایجاد کند. همچنین به خاطر سپردن وقایعی که در گذشته برای آنها اتفاق افتاده است، می تواند دشوار باشد. یادآوری چهره ها نیز برای این افراد سخت یا غیرممکن است.
چه چیزی باعث آفانتازی می شود؟
به طور کامل درک نشده است که چه چیزی باعث آفانتازی می شود و چرا برخی از افراد نمی توانند تصاویر را در ذهن خود تجسم کنند.
شواهدی وجود دارد که آفانتازی نتیجه فعالیت تغییر یافته در قسمت های مختلف مغز است که تصاویر و تجسم های بصری را ایجاد و پردازش می کند.
شبکهای پراکنده از نواحی مختلف مغز، از جمله بخشهایی از قشر بینایی، لوب تمپورال و لوب جداری، در ایجاد و پردازش تصاویر بصری نقش دارند. این مناطق در پردازش و یکپارچه سازی اطلاعات بصری نقش دارند و تصور می شود نقش کلیدی در ایجاد تصاویر ذهنی دارند. ممکن است تغییرات ساختاری و عملکردی در شبکه های خاصی از نورون ها و سایر سلول های عصبی در این نواحی باعث شود که عملکرد آنها در مقایسه با افرادی که می توانند تصاویر ذهنی تولید کنند متفاوت باشد.
مغز از طریق حواس پنج گانه خود اطلاعات را از دنیای بیرون دریافت می کند. مغز اطلاعات مناطق مختلف خود را یکپارچه می کند و با ترکیب اطلاعات به دست آمده از ورودی های حسی مختلف، یک مدل داخلی از محیط فیزیکی ایجاد می کند. در واقع، هیچ یک از ما هرگز مستقیماً ندیده ایم که دنیای فیزیکی اطرافمان چگونه است. ما فقط می توانیم تفسیر کنیم که چگونه دنیای اطراف ما می تواند بر اساس مدل درونی که مغز و ذهن ما ایجاد می کند، باشد.