آیا شما یک شب زنده دار هستید یا یک جغد شب؟ آیا می دانستید که فعالیت های روزانه و خواب بر خطر ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت نوع 2 و مشکلات قلبی تاثیر می گذارد؟ مطالعه اخیر منتشر شده در مجله “Experimental Physiology” نشان می دهد که چرخه خواب و بیداری، در حالی که ترجیحات بدن ما را برای انتخاب منابع انرژی تغییر می دهد، باعث تفاوت های متابولیک نیز می شود. بر اساس این مطالعه، توانایی سوزاندن چربی برای تامین انرژی در افرادی که تا دیروقت بیدار می مانند، در سطح پایین تری قرار دارد. این یعنی امکان ذخیره چربی در بدن و افزایش احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی عروقی.
تفاوت‌های متابولیک به این موضوع اشاره دارد که هر گروه چقدر می‌تواند از انسولین برای ارتقاء جذب گلوکز استفاده کند. این گلوکز توسط سلول ها ذخیره می شود و برای تولید انرژی استفاده می شود. کسانی که دوست دارند مثل پرندگان زود هنگام صبح فعال باشند، بیشتر به چربی به عنوان منبع انرژی وابسته هستند. در طول روز، این افراد نسبت به افراد شبانه از آمادگی هوازی بالاتری برخوردارند. در مقابل، جغدهای شب یا کسانی که دوست دارند شب ها تا دیروقت بیدار بمانند، در هنگام استراحت یا ورزش، چربی کمتری مصرف می کنند.
محققان دانشگاه راتگرز نیوجرسی در ایالات متحده 51 شرکت کننده را با طبقه بندی آنها در دو گروه جداگانه مورد مطالعه قرار دادند. افرادی که شب ها بیدار هستند و کسانی که سحرخیز هستند. طبقه بندی فوق بر اساس کرونوتیپ (تیپ شخصیتی زمانی) افراد و تمایل طبیعی آنها به فعال بودن و خوابیدن در ساعات مختلف شبانه روز انجام شد. این گروه از محققان از تصویربرداری پیشرفته برای ارزیابی توده بدن، حساسیت به انسولین، نمونه های تنفسی و ترکیب بدن شرکت کنندگان استفاده کردند. این تصاویر برای اندازه گیری متابولیسم چربی و کربوهیدرات در بدن افراد انجام شده است.
شرکت کنندگان در این تحقیق به مدت یک هفته تحت نظر قرار گرفتند تا الگوهای رفتاری آنها در طول روز ارزیابی شود. این افراد علاوه بر داشتن یک رژیم غذایی با کالری خاص، مجبور بودند یک شب ناشتا نیز داشته باشند تا تاثیر تغذیه بر نتایج تحقیقات به حداقل برسد. برای مطالعه ترجیحات سوخت شرکت کنندگان، قبل از انجام دو جلسه تمرینی 15 دقیقه ای و در حین استراحت مورد آزمایش قرار گرفتند. این تست ها در دو جلسه روی تردمیل انجام شد که در یکی شدت تمرین متوسط و در دیگری زیاد بود. سطح آمادگی هوازی این افراد از طریق چالش شیب بررسی شد. در این چالش، شیب تردمیل هر دو دقیقه به میزان 2.5 درصد افزایش یافت و این امر تا رسیدن به نقطه خستگی ادامه یافت.
پس از انجام این آزمایش، محققان به این نتیجه رسیدند که افرادی که زود از خواب بیدار می شوند، در مقایسه با جغدهای شب، در هنگام استراحت و همچنین در حین ورزش، چربی بیشتری می سوزانند. علاوه بر این، جغدهای شب به انسولین نیز مقاوم بودند. این بدان معناست که بدن آنها به انسولین بیشتری برای کاهش سطح گلوکز خون نیاز دارد و کربوهیدرات ها را به عنوان منبع انرژی به جای چربی ترجیح می دهد.
توانایی بدنی ضعیف شبگردها برای پاسخ به انسولین برای افزایش مصرف سوخت می تواند مضر باشد. زیرا نشان دهنده خطر بالاتر ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری های قلبی است. دلیل چنین تفاوتی بین ترجیحات متابولیکی افراد سحرخیز و جغدهای شب هنوز ناشناخته است و نیاز به بررسی بیشتر دارد.
استیون مالین، نویسنده ارشد این مقاله و استاد دانشگاه راتگرز در نیوجرسی، می گوید:
تفاوت بین متابولیسم چربی افراد سحرخیز و جغدهای شب نشان می دهد که ریتم شبانه روزی بدن ما (چرخه خواب و بیداری) می تواند بر نحوه استفاده بدن از انسولین تأثیر بگذارد. حساسیت یا ناتوانی بیش از حد در پاسخ به انسولین پیامدهای مهمی برای سلامتی ما دارد. این مشاهدات درک ما را از اینکه چگونه ریتم های شبانه روزی بدن بر سلامت ما تأثیر می گذارد افزایش می دهد. به نظر می رسد کرونوتیپ بر متابولیسم و عملکرد هورمونی ما تأثیر می گذارد. با توجه به این موضوع پیشنهاد می‌کنیم که کرونوتایپ به عنوان عاملی برای پیش‌بینی خطر ابتلا به بیماری در افراد مورد استفاده قرار گیرد.
وی همچنین خاطرنشان می کند که طبق یافته های آنها، افراد سحرخیز از آمادگی جسمانی بالاتری نسبت به جغدهای شب بی حرکت در روز برخوردار هستند. به گفته مالین، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا مشخص شود آیا ورزش در ساعات اولیه روز فواید بیشتری برای سلامتی دارد یا خیر.