اسید معده مایعی آبکی و بی رنگ است که از غدد موجود در مخاط معده ترشح می شود. این مایع بسیار اسیدی است و به تجزیه غذا کمک می کند تا هضم راحت تر شود.
اسید معده به بدن کمک می کند تا مواد مغذی را راحت تر جذب کند، زیرا غذا در دستگاه گوارش حرکت می کند. برای تجزیه هر نوع غذا از گوشت گرفته تا مواد گیاهی فیبری و سفت، اسید معده باید بسیار اسیدی باشد.
بدن انسان طوری طراحی شده است که سطوح متوسط اسید معده را بدون ایجاد بیماری یا عوارض تحمل کند. اگرچه ممکن است گاهی اوقات این سیستم ها دچار مشکل شوند. داشتن شیره معده که اسیدی بیشتر یا کمتر از حد معمول داشته باشد می تواند باعث مشکلات سلامتی دیگری شود. در ادامه بخوانید تا بدانید اسید معده چقدر قوی است و وقتی بدن اسید معده خیلی قوی یا خیلی ضعیف تولید می کند چه اتفاقی می افتد.
اسید معده چقدر قوی است؟
اسید معده کارهای زیادی برای بدن انجام می دهد. اسید معده غذایی که می خورید را به ذراتی تجزیه می کند که هضم آن آسان تر است. اسید معده همچنین به عنوان اولین خط دفاعی در برابر پاتوژن ها و میکروب هایی که می توانند باعث بیماری شوند، عمل می کند. این اعمال نیاز به مایعی دارد که بسیار اسیدی باشد.
برای اینکه بدانید اسید معده چقدر قوی است، ابتدا باید بدانید که سطح اسیدیته مایعات چگونه اندازه گیری می شود. اسیدیته با مقیاس pH اندازه گیری می شود که از 0 تا 14 متغیر است. هرچه سطح pH کمتر باشد، مایع اسیدی تر است. به عنوان مثال، اسید باتری دارای PH صفر است، بنابراین یک اسید بسیار قوی است. pH مایعاتی که کمترین اسیدیته را دارند 14 است.این مایعات را مایعات قلیایی می نامند. در وسط این مقیاس مایعات خنثی مانند آب خالص قرار دارند.
اسید معده دارای PH بین 1 تا 2 است، بنابراین بسیار اسیدی است. به خاطر داشته باشید که اسید باتری می تواند موادی مانند فلز و استخوان را حل کند. اسید معده که PH آن یک یا دو درجه بالاتر است، می تواند به مواد بسیار قوی مانند استخوان و دندان نیز آسیب برساند.
اسید معده از چه چیزی ساخته شده است؟
سطح پایین pH اسید معده تا حد زیادی به دلیل وجود اسید هیدروکلریک (HCl) است. با این حال، تنها مقدار بسیار کمی HCl در اسید معده وجود دارد. سایر اجزای اسید معده شامل کلرید پتاسیم (KCl) و کلرید سدیم (NaCl) است.
سلول های دیواره معده این سه ماده اسیدی را ترشح می کنند. این سلول ها چندین آنزیم و مخاط نیز تولید می کنند. مخاط در این فرآیند بسیار مهم است و از پوشش داخلی معده محافظت می کند تا اسید و سایر اجزای شیره معده به این اندام حساس آسیب نرسانند.
اگر اسید معده دارای سطوح بسیار پایین اسید هیدروکلریک باشد چه اتفاقی می افتد؟
معمولا سطح pH اسید معده در طول زمان در نوسان است. برخی شرایط مانند داروها یا استرس می توانند در تولید اسید معده اختلال ایجاد کنند.
علائم پایین بودن HCl در شیره معده چیست؟
بر اساس اطلاعات منتشر شده در سایت سلامت لاین، اگر اسید کلریدریک موجود در شیره معده کم باشد، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- آروغ زدن
- نفخ شکم
- ناراحتی معده
- سوزش سردل
- اسهال
- سوء هاضمه
- حالت تهوع همراه با استفراغ
- گاز
- ریزش مو
اگر اسید معده شما به طور مزمن پایین است، ممکن است وضعیتی به نام هیپوکلریدریا (کم شدن اسید معده) داشته باشید. عوارض ناشی از سطوح پایین اسید مزمن می تواند قابل توجه باشد. مراحل اولیه این بیماری می تواند منجر به مشکل در هضم غذا و جذب مواد مغذی مورد نیاز بدن شود. اگر این بیماری درمان نشود، می تواند به سیستم گوارش آسیب برساند. هیپوکلریدری خطر ابتلا به عفونت ها و مشکلات سلامتی مزمن را افزایش می دهد.
درمان سطوح پایین اسید معده
درمان دقیق آب معده کم اسید به علت احتمالی آن بستگی دارد. پزشک ممکن است مکمل HCl را تجویز کند. این مکمل می تواند سطح PH اسید معده را افزایش دهد. او همچنین ممکن است داروهای آنزیم پپسین را تجویز کند که به افزایش اسیدیته معده کمک می کند.
درمان های دیگر برای کاهش سطح اسید معده عبارتند از:
- آنتی بیوتیک برای درمان عفونت زمینه ای
- بهبود رژیم غذایی و افزایش مکمل ها
- مدیریت دارویی
- تکنیک های کاهش استرس
اگر معده دارای سطوح بالایی از اسید کلریدریک باشد چه اتفاقی می افتد؟
اگر سطح اسید در شیره معده بیش از حد بالا باشد، پوشش معده ممکن است کارایی خود را از دست بدهد. سطوح بالای اسید معده می تواند منجر به عوارضی مانند زخم معده و رفلاکس معده شود.
علائم بالا بودن اسید معده
بارزترین علائم سطوح بالای اسید معده عبارتند از:
- حالت تهوع یا استفراغ
- نفخ شکم
- ناراحتی شکمی که در صورت خالی بودن معده ممکن است بدتر شود
- اسهال
- سوزش سردل
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بی دلیل
درمان سطوح بالای اسید معده
اسید معده بالا معمولا با دارو درمان می شود. مهارکننده های پمپ پروتون (PPIs) برای کاهش اسید معده کار می کنند. پزشک ممکن است این داروها را به تنهایی یا همراه با سایر داروها تجویز کند. سایر درمان ها به علت احتمالی سطح اسید بالا بستگی دارد. این درمان ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیک ها
- تغییر در رژیم غذایی
- جراحی برای برداشتن تومورها، بخشی از معده (گاسترکتومی) یا بخشی از عصب واگ (واگوتومی)
چه عاملی باعث افزایش یا کاهش سطح اسید معده می شود؟
برخی بیماری ها، داروها و عوامل سبک زندگی می توانند باعث نوسان سطح اسید معده شوند. سطح اسید بالا یا پایین مزمن می تواند برای سلامتی و تندرستی شما مشکل ساز باشد. دریافت درمان می تواند از عوارض طولانی مدت این موارد جلوگیری کند.
دلایل کاهش سطح اسید معده
برخی از شرایط، مانند موارد ذکر شده در زیر، خطر سطوح پایین اسید را افزایش می دهند:
- داشتن زایمان زودرس
- سن بالای 65 سال
- جراحی معده
- داشتن سطوح بالایی از استرس
- کمبود مواد مغذی به خصوص روی
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری
- داشتن یک بیماری مزمن
دلایل افزایش اسید معده
عواملی وجود دارند که می توانند احتمال افزایش سطح اسید معده را افزایش دهند. این عوامل شامل موارد زیر است:
- تولید بیش از حد هورمون های خاصی که تولید اسید معده را تحریک می کنند
- بازگشت تولید اسید معده پس از قطع داروهای کاهش دهنده اسید معده
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری
- انسداد خروجی معده
- تومور، اما به ندرت
نکاتی برای تولید اسید معده بهینه
تحقیقات بیشتری در مورد روش هایی برای کمک به تأثیرگذاری بر تولید اسید بدون دارو مورد نیاز است. با این حال، طبق بررسی منتشر شده در سال 2019، تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی ممکن است به افرادی که تولید اسید معده بالایی دارند کمک کند. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خوردن وعده های غذایی کوچکتر در طول روز به جای وعده های غذایی پر کالری
- 2-3 ساعت بعد از غذا از دراز کشیدن خودداری کنید و 2-3 ساعت قبل از خواب از خوردن خودداری کنید
- از پوشیدن لباس های تنگ که به معده فشار وارد می کند خودداری کنید
- مقدار فیبر غذایی را افزایش دهید
- کاهش کالری دریافتی هر وعده غذایی
- از سیگار کشیدن خودداری کنید
- رژیم غذایی مدیترانه ای را دنبال کنید
- غذا را کاملا بجوید
- بین وعده های غذایی آب کافی بنوشید
- خواب کافی
- وزن متعادل را حفظ کنید
نتیجه
اسید معده یک مایع بسیار اسیدی است که بدن به طور طبیعی برای کمک به هضم و جذب مواد مغذی از غذا تولید می کند. بدن همچنین آنزیم ها و مخاط تولید می کند تا از خود در برابر قدرت اسید محافظت کند.
سطوح بالای اسید معده می تواند منجر به سوزش سر دل، رفلاکس اسید و زخم شود. سطوح پایین اسید معده ممکن است توانایی هضم غذا را مختل کند. اگر علائم سطوح پایین یا زیاد اسید معده را دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. هر دوی این شرایط اگر مزمن باشند و به خوبی درمان نشوند می توانند مشکل ساز شوند. متخصص علائم شما را بررسی می کند و بهترین درمان را برای شما توصیه می کند. در برخی موارد، آن‌ها ممکن است به دنبال مشکلات زمینه‌ای سلامتی مانند عفونت‌ها باشند که می‌تواند به تغییرات در سطح اسیدیته طبیعی معده کمک کند.