آخرین بررسی های مرکز پژوهش های مجلس از اعتبارات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات حاکی از رشد 39 درصدی کل اعتبارات هزینه ای وزارت ارتباطات و مرکز ملی فضای مجازی است.
در گزارش 62 از بررسی های لایحه بودجه سال 1402، اعتبارات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بررسی شده و نشان می دهد که سهم اعتبارات این بخش از کل بودجه دولت به 3.4 درصد رسیده است که این رقم حدوداً بوده است. 3 درصد در سال 1401.
اعتبارات فصل ارتباطات و فناوری اطلاعات شامل اعتبارات مرکز ملی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و دستگاه های تابعه می باشد.
بررسی ها نشان می دهد که بیشتر اعتبارات این وزارتخانه صرف توسعه زیرساخت ها و سیستم ها می شود. تنها شبکه ملی اطلاعات حدود 8 درصد از کل اعتبارات طرح حوزه فاوا را به خود اختصاص داده است. ایجاد صندوق برای این موضوع نیز از سوی دولت پیشنهاد شده است. مرکز پژوهش های مجلس نیز پیش از این مخالفت خود را با این موضوع اعلام کرده بود. همچنین در ردیف های مختلف بودجه، هزینه های سایر ابعاد شبکه ملی اطلاعات مانند خدمات و محتوا به صورت پراکنده تخصیص داده شده است.
پیشبینی میشود وزارت ارتباطات در سال آینده پنج ماهواره جدید تهیه یا بسازد، سهم اقتصاد دیجیتال کشور ۱۱ درصد رشد میکند، زنجیره ملی خدمات دولت هوشمند از ۴۰ درصد به ۹۸ درصد افزایش مییابد. روند تکمیل پروژه شبکه ملی اطلاعات نیز تا پایان سال 1401 از 60 درصد به 75 درصد خواهد رسید.
مهمترین پروژه ها و طرح های فاوا کشور بر اساس بودجه توسعه دولت هوشمند و توسعه شبکه ملی اطلاعات است. حدود 40 هزار میلیارد ریال اعتبار برای 52 دستگاه و 200 میلیارد ریال اعتبار متفرقه برای دولت هوشمند در نظر گرفته شده است. همچنین در لایحه بودجه 1402 توسعه شبکه ملی اطلاعات بیش از 117 هزار میلیارد ریال خواهد داشت.
در این بخش، مرکز پژوهشها به وزارت ارتباطات پیشنهاد کرده است که زیرساختهای ابری یکپارچه دولت هوشمند را با مشارکت بخشهای غیردولتی بر اساس سند معماری و طرح جامع شبکه ملی اطلاعات و با کاهش حجم توسعه توسعه و تکمیل کند. هزینه های دستگاه های اجرایی در استفاده از زیرساخت های اطلاعاتی و ارتباطی.
در یک نگاه کلی، مجموع منابع درآمدی این وزارتخانه در لایحه بودجه 1402 به 161 هزار میلیارد ریال می رسد که دو هزار میلیارد ریال آن از درآمدهای خود وزارتخانه است. بر این اساس اگرچه درآمد این وزارتخانه 18 درصد رشد هزینههای آن 19 درصد و درآمد اختصاصی بخش ارتباطات کشور نیز 11 درصد رشد خواهد داشت. همچنین هزینه های مرکز ملی فضای مجازی در لایحه بودجه سال 1402 رشد 19 درصدی داشته است.
از مجموع هزینه های این وزارتخانه، سهم اعتبارات این وزارتخانه 13 درصد است که مرکز پژوهش ها می گوید اعتبارات عمرانی این وزارتخانه بیشتر از اعتبارات هزینه ای است و نوید سرمایه گذاری مناسب در حوزه فاوا و توسعه زیرساخت های ارتباطی
این مرکز همچنین به نادرست بودن بسیاری از هزینه های فاوا اشاره کرد و گفت: این امر برنامه ریزی و مدیریت هزینه ها را با مشکل مواجه می کند.
در این گزارش همچنین اشاره شده است که اگرچه اعتبار مناسبی برای صنعت میکروالکترونیک در نظر گرفته شده است، اما برنامه مشخص و مدونی برای توسعه این صنعت وجود ندارد و برای ایجاد تحول در صنعت میکروالکترونیک به اعتبارات بیشتری نیاز است. در این گزارش تاکید شده است که باید به توسعه زیرساخت های هوشمند دولت در چارچوب شبکه ملی اطلاعات توجه بیشتری شود.
پیش از این در گزارش دیگری از مرکز تحقیقات عنوان شده بود که منابع حاصل از اجرای دستور العمل بازرگانی واردات تلفن همراه خارجی بالای 600 دلار معادل 15 درصد برای حمایت از توسعه زیرساخت های صنعت میکروالکترونیک
مرکز تحقیقات در بخشی از این گزارش نوشت: هزینه هایی که بدون برنامه ریزی در هیچ زمینه ای حتی فناوری اطلاعات انجام می شود، نه تنها کمکی به بهبود امور در آینده نمی کند، بلکه مسیر ارتقای توسعه کشور را دشوارتر می کند. با ایجاد سیستم های ناسازگار.”