روزبه بابازاده در گفتگو با روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران از مشکلات فعالان حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به دلیل مسدود شدن اینترنت گفت و از مهاجرت استارت آپ ها در حوزه اینترنت اشیا خبر داد. به گفته وی، دو دسته از این کسبوکارها بیشترین مشکل را داشتند: دستهای که سرورهای پلتفرم آن در خارج از کشور بودند و دسته دیگر که نماینده پلتفرمهای خارجی بودند یا از بسترهای خارجی استفاده میکردند و این قطعی اینترنت باعث نابودی این گونه مشاغل شد.
بابازاده درباره این مشکلات توضیح داد:
در چند روز اول قطع اینترنت همراه (اینترنت همراه) در عصرها، کسب و کارهای اینترنتی اشیا به ویژه در حوزه حمل و نقل متصل و سیستم های آبیاری هوشمند که از سیم کارت برای ارتباط استفاده می کردند، به کلی مختل شد. حتی پلتفرم های داخلی نیز به دلیل قطع کامل اینترنت در روزهای ابتدایی کار نکرد و این کسب و کارها آسیب جدی دیدند.
به گفته وی، کسب و کارهای اینترنتی اشیا به چند دسته تقسیم می شوند. مجموعههای تولیدکننده یا واردکننده سختافزار، مجموعههای نرمافزار ارائهکننده خدمات پلتفرم و مجموعههای ارائهکننده راهحل. کسبوکارهای اینترنت اشیا بر اساس ارائه خدمات کار میکنند، به این معنی که پلتفرمهای IoT دارند که خدمات پلتفرمی را ارائه میکنند. سیستم های مدیریت ناوگان، سیستم های کشاورزی هوشمند، سیستم های بهداشتی هوشمند، خانه های هوشمند و انواع سیستم های هوشمند بخشی از این مشاغل هستند که بر اساس خدمات ارائه شده درآمد کسب می کنند. همچنین، برخی از شرکت های ICT نماینده شرکت های خارجی هستند که خدمات پلت فرم ارائه می دهند. قطع اینترنت بین المللی کار این شرکت ها را مختل کرد:
اختلال در کار این شرکت ها به دلیل قراردادهایی که قبلا انجام داده اند، علاوه بر آسیب دیدن، گاهی باید خسارت وارده به مشتری را نیز جبران کنند. این جبران همیشه مادی نیست و باید اعتماد از دست رفته به سیستم های هوشمندسازی را نیز برگردانند.
در این مدت، مشکلات اینترنت، کسب و کارهای اطلاعاتی را از بین برد
رئیس کمیسیون اینترنت اشیا همچنین درباره آسیب های جبران ناپذیری که شرکت ها و استارت آپ های حوزه هوشمند در نتیجه قطعی اینترنت دیدند، گفت. وی همچنین با اشاره به اجباری بودن ورود کسب و کارها به پلتفرم های داخلی، بازار را مشتری تعیین می کند، گفت: با توجه به اینکه کسب و کارها وارد پلتفرم های داخلی نمی شوند، باید توجه داشت که بازار را مشتری و تجربه تعیین می کند. سال های گذشته در کشور نشان داده است که بازار با سفارش شکل نمی گیرد مثلا اگر در انتهای یک کوچه خاکی بهترین پاساژ را بسازید مشتری نمی ماند وقتی مجموعه ای هزار مشتری جذب می کند و به آن خدمات می دهد. در صورت قطع اینترنت علاوه بر خسارت مادی به مجتمع ها، اعتماد مشتری به کلی از بین می رود و در چنین شرایطی چگونه می توان مشتری را دوباره جذب کرد؟ هدایت آن به پلتفرم داخلی چطور؟
به گفته بابازاده، شرکت ها و استارت آپ های فعال در حوزه هوشمندسازی تلاش زیادی کرده اند تا مشتریان و کسب و کارها را به استفاده از این فناوری جدید تشویق کنند. علاوه بر هزینه های معمول یک صنعت نوپا، هزینه های زیادی برای جذب مشتری کرده اند. اما این روزها بسیاری از این خدمات مختل شد و اعتماد مردم را از بین برد: «تجهیزات بهداشتی هوشمند، خانه های هوشمند، لوازم خانگی و بسیاری از خدمات مرتبط با اینترنت اشیا این روزها مختل شده است، در چنین شرایطی اعتماد از بین می رود و اگر شرایط اینترنت در حال حاضر به حالت عادی باز می گردد، اعتماد به حالت اولیه خود باز نمی گردد.” علیرغم اینکه این صنعت سال هاست از نظر سخت افزاری با مشکلات مختلفی روبرو بوده است، اما مشکلات اینترنت کسب و کارهایی را که بر پایه نرم افزارهای هوشمند فعالیت می کنند نیز به زمین زده است: «استارتاپ ها و شرکت های کوچک بودجه زیادی برای مقاومت ندارند. استارتآپها مانند شرکتهای معمولی نیستند که دهها میلیارد دلار روی یک پلتفرم خرج میکنند و از پلتفرمهای ارزان خارجی برای ایجاد کسبوکار خود استفاده میکنند..»
به گفته وی قطع اینترنت تمام زحمات این گونه استارت آپ ها را از بین می برد و باعث مهاجرت بسیاری از شرکت ها و استارت آپ ها می شود. از سوی دیگر کشورهایی مانند دبی، امارات، عراق و ترکیه آنها را جذب می کنند و خدمات ویژه ای به آنها ارائه می کنند: «حالا دولت باید بگوید کشوری که می خواست از نظر اطلاعاتی در منطقه اول شود کجا ایستاده است؟ برخی از شرکتهای کمیسیون اینترنت اشیا از ایران مهاجرت کردهاند و به کشورهای عمان و امارات رفتهاند. وضعیت عراق قطعا بهتر از ایران است».
به دلیل سرسختی کل پلتفرم گوگل را فیلتر کردند
بابازاده در بخشی دیگر از این گفتگو به سخنان سخنگوی دولت واکنش نشان داد. بهادری جهرمی گفت: اینترنت قطع نشد و تنها دو پلتفرم اینستاگرام و واتس اپ فیلتر شدند. بابازاده با تاکید بر اینکه علاوه بر این دو پلتفرم، تعدادی دیگر نیز قبلا فیلتر شده بودند، تاکید کرد:
به حساب نمی آیند؟ تاریخ دوستان چقدر است؟ به ما بگویید تا کسب و کارها بتوانند برای سونامی تجاری بعدی آماده شوند. متأسفانه به دلیل لجبازی برای حذف یک برنامه از فروشگاه اندروید، کل پلتفرم گوگل را فیلتر کردند، سایت هایی که برنامه نویسان از طریق آنها ابزار خود را به روز می کردند فیلتر شدند. لازم به ذکر است که تعویض پلتفرم ها چندان ساده نیست و پلتفرم های ایرانی به اندازه پلتفرم های خارجی نیستند. پلتفرم هایی مانند آمازون و مایکروسافت آژور از معروف ترین پلتفرم های اینترنت اشیا هستند که صد نمونه از آن ها را در کشور نداریم. متاسفانه همه دنیا به جز ایران از پلتفرم های برجسته استفاده می کنند.
بابازاده با اشاره به اینکه مشکلات در حوزه هوشمندسازی کم نیست، قطعی اینترنت را آخرین تیر بر پیکر نیمه عمر این صنعت نوپا دانست. وی با اشاره به مشکلاتی که از سال 1395 در حوزه اینترنت اشیا با قوانین بسیار بد و غیر کارشناسی برای نابودی صنعت هوشمند تصویب شده است، گفت: این مصوبات همچنان ادامه دارد. در این مدت پاسخ نصر تهران در خصوص قانون «اصول حاکم بر اینترنت اشیا» به شورای عالی فضای مجازی مورد توجه قرار نگرفت و تا به امروز آن مصوبه و سایر مصوبات با مشکلات زیادی در ارتباط با اینترنت اشیا مواجه بوده است. .
به گفته رئیس کمیسیون اینترنت اشیا، سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران در روزهای گذشته جلسات متعددی با نهادهای مختلف برگزار کرده و نسبت به نداشتن بستر داخلی ثبات و سایر الزامات اساسی هشدار داده است: «متاسفانه در این اتفاقات انحصار فقط برای مجموعههای خاص ایجاد شد، این اتفاق افتاده و خواهد شد و هیچ کار اصولی نکردهاند و نخواهند کرد.»