پس از سقوط شدید ارزش بازار ارزهای دیجیتال در پایان ماه می سال جاری، این صرافی FTX به چندین شرکت که در حال سقوط بودند کمک کرد و نجات داد. این صرافی بزرگ و شناخته شده هفته گذشته به طور ناگهانی وارد بحران شد و نیاز مبرمی به کمک های مالی داشت.
بایننس، رقیب اصلی FTX، در آستانه نجات صرافی بود، اما در نهایت از تصمیم خود منصرف شد و گفت که برخلاف اعلام اولیه، تمایلی به خرید FTX ندارد. جمعه شب به وقت تهران، FTX رسما اعلام ورشکستگی کرد و مدیر عامل آن استعفا داد. مدیر عامل FTX کسی است که بارها با وارن بافتمیلیاردر معروف آمریکایی، مقایسه کرد.
این داستان نسبتاً کوتاه به وضوح نشان میدهد که چگونه ترمزها در یکی از بزرگترین صرافیهای صنعت کریپتو، تحت شرایطی که کمتر کسی باور میکرد، کشیده شد.
FTX و Binance در چه زمینه ای فعالیت می کنند؟
FTX و Binance صرافی های اصلی در دنیای ارزهای دیجیتال هستند که پلتفرمی را برای تجارت ارزهای دیجیتال ایجاد کرده اند. موسسه داده محور CoinMarketCap (متعلق به Binance) وی با ارائه اطلاعات مستند اعلام کرده است که بیشتر تراکنش های دنیا در حوزه ارزهای دیجیتال بر روی پلتفرم بایننس و FTX انجام می شود.
FTX، یکی از بزرگترین صرافی های جهان، توسط سام بنکمنفرید مدیریت شد و دفتر مرکزی آن در باهاما واقع شده است. FTX میلیون ها دلار را برای لابی کردن قانونگذاران ایالات متحده هزینه کرده است تا قوانین صنعت کریپتو را کمتر محدود کند.
بایننس، بزرگترین صرافی ارزهای دیجیتال جهان، توسط چانگ پنگ ژائوشناخته شده به عنوان CZ، مدیریت می شود. بایننس که دفتر مرکزی ندارد و بیشتر فعالیت های خود را در خارج از ایالات متحده انجام می دهد، بارها توسط نهادهای آمریکایی به اتهام دور زدن قوانین زیر نظر گرفته شده است. بایننس یکی از اولین سرمایه گذاران صرافی FTX است.
هر دو FTX و Binance کسب و کار خود را بر اساس گزینه های معاملاتی پرخطری که در بازار ایالات متحده قانونی نیستند، ایجاد کرده اند. این شرکت ها زیرمجموعه های کوچکتری هستند که به آنها می گویند با تمرکز بر بازار ایالات متحده، Binance.us و FTX.us از شرکت مادر جدا هستند و ساختار آنها مطابق با قوانین ایالات متحده است.
به گزارش نیویورک تایمز، در سال های اخیر، کنگره آمریکا تحقیقات جدی و عمیقی را علیه صنعت کریپتو و شرکت های فعال در این زمینه آغاز کرده است. در سایر نقاط جهان، از جمله اتحادیه اروپا، تحقیقات مشابهی با تمرکز بر بازار کریپتو انجام شده است.
CZ 45 ساله و سام بنکمنفرید 30 ساله بارها به طور علنی از قوانین وضع شده برای صنعت کریپتو انتقاد کرده اند، حتی دلایلی را ذکر کرده اند که این صنعت نباید توسط نهادهای نظارتی هدف قرار گیرد.
چرا FTX وارد بحران شد؟
صرافی FTX یک توکن اختصاصی به نام FTT دارد. معامله گران بازار کریپتو از این توکن برای مواردی مانند پرداخت هزینه تراکنش استفاده می کنند. سال گذشته، CZ سهام خود در FTX را به Benkmanfried فروخت و گزارش ها حاکی از آن بود که مدیر عامل FTX بخشی از پول را به شکل توکن های FTT به CZ داده است.
در 2 نوامبر 2022 (11 آبان 1401)، خبرگزاری CoinDesk گزارشی اختصاصی با محوریت یک سند فاش شده منتشر کرد. آن گزارش نشان داد که Alameda Research، یک صندوق تامینی تحت مدیریت سام بنکمنفرید، مقدار غیرمعمولی از توکنهای FTT در اختیار دارد. قرار بود FTX و Alameda Research در ظاهر شرکت های جداگانه ای باشند، اما گزارش CoinDesk نشان داد که این دو شرکت روابط مالی نزدیکی دارند.
بایننس در بیانیهای در تاریخ 6 نوامبر 2022 (15 آبان 1401) گفت که تمام توکنهای FTT خود را «بر اساس افشای اخیر» میفروشد. در پاسخ، ارزش توکن FTT به شدت کاهش یافت و معامله گران شروع به بیرون کشیدن سرمایه خود از صرافی FTX کردند، از ترس اینکه این صرافی به سرنوشت چندین شرکت ورشکسته در صنعت کریپتو دچار شود.
مشتریان FTX در عرض سه روز 6 میلیارد دلار درخواست برداشت را ثبت کردند و صرافی برای پردازش درخواست ها مشکل داشت. به نظر می رسد FTX در تنگنای نقدینگی قرار دارد، به این معنی که پول کافی برای پرداخت به کاربران را ندارد.
بایننس چگونه خود را در معادله جا داد؟
سه شنبه گذشته، بایننس در بیانیه ای اعلام کرد که با مدیران FTX برای خرید این صرافی و تبدیل آن به زیرمجموعه خود به توافق رسیده است. CZ به صراحت در بیانیه بایننس گفت: بایننس این حق را برای خود محفوظ می دارد که در هر زمان از تراکنش خارج شود.
سام بنکمنفرید در همان زمان در بیانیه ای گفت که توافق نامه مورد بحث از مشتریان محافظت می کند و به FTX اجازه می دهد تا به پردازش درخواست های برداشت ادامه دهد. بنکمنفرید سعی کرد شایعات درگیری بین FTX و Binance را کم اهمیت جلوه دهد. او گفت که خرید FTX توسط بایننس بهترین کار ممکن است.
چرا قرارداد FTX و Binance از هم پاشید؟
چهارشنبه گذشته، تنها یک روز پس از بیانیه اولیه، بایننس در بیانیه دیگری اعلام کرد که قصد خرید FTX را ندارد. بایننس گفت که این تصمیم “نتیجه بررسی دقیق شرکتی” بوده است. بایننس همچنین گفت که تحقیقات احتمالی توسط نهادهای نظارتی ایالات متحده و گزارشهای مربوط به سوءمدیریت منابع مالی کاربران توسط FTX در این تصمیم نقش داشته است.
بایننس در بیانیهای گفت: «هر بار که یک بازیگر اصلی در صنعت کریپتو شکست میخورد، مصرفکنندگان متضرر میشوند. در چند سال گذشته، ما شاهد افزایش مقاومت اکوسیستم کریپتو بوده ایم و به مرور زمان به این باور رسیده ایم که انزواطلبانی که از منابع مالی کاربران سوء استفاده می کنند توسط بازار آزاد ریشه کن خواهند شد.
FTX روز پنجشنبه اعلام کرد که با پلتفرم بلاک چین Tron برای انتقال یک سری توکن های ویژه از FTX به سایر کیف پول های ارزهای دیجیتال به توافق رسیده است. حتی این اقدام هم نتیجه مثبتی نداشت.
چرا بحران FTX بر ارزهای دیجیتال تأثیر منفی گذاشت؟
برای سالها، صنعت ارزهای دیجیتال تلاش میکند تا نهادهای نظارتی، سرمایهگذاران و مشتریان عادی را متقاعد کند که ارزش توجه به آنها را دارد. FTX – حداقل از راه دور – پایدارتر از اکثر شرکت های این صنعت به نظر می رسید. سقوط این صرافی بزرگ و البته فروش توکن FTT توسط بایننس باعث ایجاد وحشت در بازار ارزهای دیجیتال شده و تاثیر بسزایی در آن داشته است.
از سه شنبه هفته گذشته، قیمت توکن FTT بیش از 80 درصد کاهش یافته است. قیمت بیت کوین و اتر، دو ارز دیجیتال مهم جهان نیز از روز سه شنبه با نوسانات شدیدی مواجه شده است. قیمت این دو ارز دیجیتال در مدت زمان نسبتاً کوتاهی بیش از 20 درصد کاهش یافت.