یک بررسی اخیر توضیح می‌دهد که این کانون‌های بالقوه آگاهی شامل نواحی حسی مغز است، و این ممکن است توضیح دهد که چرا تجربیات نزدیک به مرگ که مردم گزارش می‌کنند بسیار واضح هستند. همچنین تصور می شود که ارتباط بین نیمکره های مغز برای یادآوری خاطرات مهم است.
با این حال، همان بررسی اذعان می کند که مشکلات مداومی در تلاش برای تشخیص هوشیاری وجود دارد و می گوید که برخی از نشانگرهای احتمالی هوشیاری نادرست بوده اند. دانشمندان تا حدودی به درک این موضوع نزدیک شده اند، اما هنوز هیچ کس در مورد آن مطمئن نیست. محققان خاطرنشان می کنند: «اگرچه فعال شدن یک ناحیه خلفی خاص در مغز در حال مرگ نشان دهنده افزایش پردازش آگاهانه در این بیماران است، اما لزوماً آن را ثابت نمی کند».
هیچ یک از بیماران زنده ماندند تا آنچه را که ممکن است در آستانه مرگ دیده، احساس یا تجربه کرده باشند، بازگو کنند.
همه متقاعد نشده اند که تجارب خارج از بدن به خود مرگ مربوط است. برخی می گویند این تجربیات می تواند پاسخی عصبی به استرس ناشی از حوادث قلبی باشد که مغز را از اکسیژن تخلیه می کند.
در حدود 10 سال از مواردی که محققان بررسی کردند، از هر چهار بیمار تنها دو نفر امواج گاما را نشان دادند و این موارد با کمبود اکسیژن در کل مغز همراه بود.
مطالعات دیگری که مغز افراد در حال مرگ را مورد بررسی قرار داده اند، به طور مشابه نتایج مبهمی را به همراه داشته اند و تغییرات ظاهراً قابل توجهی را در امواج مغزی تنها در برخی از بیماران شناسایی کرده اند. Borjigin و همکارانش می نویسند: “ما نمی توانیم این احتمال را رد کنیم که افزایش قدرت گاما ممکن است نشانه ای از یک فرآیند پاتولوژیک مخصوص مغز در هنگام مرگ باشد و به پردازش آگاهانه ارتباط نداشته باشد.”
با این حال، آنها امیدوارند با هر مورد ثبت شده، بینش بیشتری نسبت به لحظات پایانی زندگی و آگاهی کسب کنند. محققان در پایان می‌گویند: «این مطالعه پایه‌ای برای بررسی بیشتر هوشیاری پنهان در طول ایست قلبی فراهم می‌کند و ممکن است به عنوان الگویی برای بررسی مکانیسم‌های هوشیاری انسان عمل کند».
این مطالعه در مجله PNAS منتشر شد.