چت بات ChatGPT در هفته های اخیر سر و صدای زیادی به پا کرده و حالا رسما وارد دنیای تحقیقات علمی شده است. طبق گزارشی در نیچر، ابزار هوش مصنوعی ChatGPT اکنون حداقل چهار مقاله علمی (منتشر شده و در دست بررسی) به نام خود دارد. در این میان ورود ChatGPT به عرصه تحقیقات علمی باعث شده تا سردبیران، پژوهشگران و ناشران نشریات و مجلات علمی بحث های جدی را درباره جایگاه این گونه ابزارهای هوش مصنوعی در تحقیقات علمی آغاز کنند. در واقع اکنون جامعه علمی باید به یک سوال اساسی پاسخ دهد که آیا ذکر نام چت بات هوش مصنوعی به عنوان نویسنده در مقالات علمی مناسب است؟ از سوی دیگر، ناشران به دنبال بازنگری در سیاست ها و خط مشی های خود در مورد چت بات ها هستند.
ابزار هوش مصنوعی ChatGPT در اوایل دسامبر (نوامبر 2022) توسط OpenAI منتشر شد. این چت بات هم اکنون به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته است و تاکنون میلیون ها کاربر از خدمات باورنکردنی آن استفاده کرده اند که شامل نوشتن مقاله، مطالب وبلاگ و وب سایت و حتی داستان و شعر می شود.
چت بات ChatGPT از سیستم پردازش زبان طبیعی به نام مدل زبان بزرگ (LLM) استفاده می کند که توانایی ایجاد جملات کاملاً باورپذیر را دارد. این ابزار هوش مصنوعی با تقلید از الگوهای آماری-زبانی در پایگاه داده عظیمی از متون جمع آوری شده از اینترنت به این مهم دست می یابد.
اکنون این چت بات نگرانی های بسیاری را در بخش های مختلف دانشگاهی و علمی ایجاد کرده است. اکنون در محافل دانشگاهی این سوال مطرح شده است که با استفاده از این ابزار هوش مصنوعی چه آینده ای در انتظار مقالات دانشگاهی و پژوهشی خواهد بود؟
ناشران و مدیران پایگاه داده پیش از انتشار به Nature گفتند که موافق هستند که ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT فاقد معیارهای لازم برای استناد به عنوان نویسندگان مقالات علمی هستند. در واقع این ابزارهای هوش مصنوعی نمی توانند مسئولیت محتوای صحیح و قابل اعتماد بودن مقالات علمی را بر عهده بگیرند. در عین حال، برخی ناشران عنوان کرده اند که می توان به مشارکت هوش مصنوعی در نگارش مقالات علمی در نقشی غیر از نویسنده اشاره کرد. در یک مورد یکی از سردبیران نشریات علمی بیان کرد که ذکر نام ChatGPT به عنوان یکی از نویسندگان یک مقاله علمی یک اشتباه ساده بوده و اکنون اصلاح شده است.
نویسندگان هوش مصنوعی
نام ChatGPT در بین 12 نویسنده ای که مقاله ای در مورد استفاده از این ربات چت برای آموزش پزشکی نوشته اند دیده می شود. این مقاله در اواخر آذر (دسامبر 2022) در وب سایت medRxiv، وب سایت مقالات پزشکی منتشر شده است.
ریچارد سور، یکی از بنیانگذاران و معاون انتشارات Cold Spring Harbor در نیویورک، می گوید که تیم medRxiv و وب سایت خواهرش bioRxiv اکنون در حال بحث در مورد استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT برای نوشتن مقالات تحقیقاتی هستند. او همچنین می افزاید که ممکن است توافقات در این زمینه تغییر کند.
سور می گوید: ما باید بین نقش رسمی نویسنده یک متن علمی و مفهوم کلی تر نویسنده به عنوان نویسنده یک سند تمایز قائل شویم. به گفته سور، نویسندگان مسئولیت قانونی اثر را بر عهده گرفته اند، بنابراین فقط انسان ها باید به عنوان نویسندگان مقالات درج شوند. البته ممکن است انسان ها بخواهند نام هوش مصنوعی را به عنوان نویسنده به صورت مخفیانه در نشریات آنلاین وارد کنند، چیزی که در مقاله medRxiv اتفاق افتاد. در گذشته کسانی بوده اند که سعی کرده اند نام حیوانات خانگی، شخصیت های داستانی و غیره را به عنوان نویسنده مقالات علمی در مجلات و مقالات درج کنند. اما این موضوع بیش از آن که به خط مشی نشریات مربوط باشد، مستلزم بررسی ساده اطلاعات دست اندرکاران مقالات است.