روز نجوم یک حرکت مردمی است که با هدف جلب توجه عموم به علم نجوم و به اشتراک گذاشتن لذت تماشای آسمان با آنها طراحی شده است. در روز نجوم هزاران نفر که هرگز با تلسکوپ به آسمان نگاه نکرده اند برای اولین بار این حس هیجان انگیز را تجربه خواهند کرد.
باشگاه‌های نجوم، موزه‌های علمی، رصدخانه‌ها، دانشگاه‌ها، رصدخانه‌ها و کتابخانه‌ها میزبان رویدادهایی هستند تا مردم را با نجوم و فضا آشنا کنند، همچنین فعالیت‌ها، تجهیزات و امکانات محلی را برای رفع این علاقه برگزار می‌کنند. بسیاری از این رویدادها در مکان های غیر نجومی مانند مراکز خرید، پارک ها و مراکز شهر برگزار می شوند تا نجوم را به جامعه بیاورند. روز نجوم یک رویداد تبلیغاتی است که به عموم مردم کمک می کند تا با روش های برخورد با نجوم آشنا شوند یا حداقل پاسخ سوالات خود را در مورد کیهان بیابند.
ایده برگزاری روز نجوم اولین بار در سال 1973 توسط داگلاس برگر، رئیس وقت انجمن نجوم شمال کالیفرنیا مطرح شد. وی پیشنهاد کرد که اعضای جامعه به جای مجبور کردن مردم به سفرهای طولانی برای شرکت در برنامه های عمومی رصدخانه خود، تلسکوپ های خود را در جایی که مردم هستند، یعنی در مناطق شلوغ شهری، مراکز خرید، پارک ها و غیره نصب کنند. موفقیت چشمگیر این پروژه باعث گسترش و جهانی شدن این روز شد.
روز نجوم هر سال در نزدیکترین آخر هفته به ربع اول ماه (شب هفتم ماه) بین 15 آوریل (26 آوریل) و 15 می (25 می) برگزار می شود. هفته نجوم نیز از دوشنبه قبل تا یکشنبه بعد برگزار می شود تا فرصت بیشتری برای اجرای برنامه های ترویج علم فراهم شود.
روز نجوم 1402 در ایران
روز نجوم امسال جمعه 18 اردیبهشت ماه خواهد بود، انجمن نجوم ایران شعار «نجوم ایران هزار و چهارصد و دوازده افق» را برای امسال پیشنهاد کرده است. هدف از این نامگذاری جلب توجه علاقه مندان به نجوم به خورشید گرفتگی کامل سال 1412 خورشیدی و فرصت هایی است که این رویداد برای گسترش دانش در بین مردم ایجاد می کند.
برنامه های هفته نجوم از دوشنبه 13 اردیبهشت ماه آغاز شده و تا یکشنبه 20 اردیبهشت ادامه دارد.
علاقه مندان به نجوم در قالب انجمن های نجوم، موسسات نجوم و رصدخانه ها در این هفته برنامه های متنوعی را برگزار می کنند.
آنچه در زیر می خوانید شامل همه رویدادهای امسال نمی شود. برخی از موسسات و انجمن ها برنامه های خود را به صورت جداگانه در شبکه های اجتماعی منتشر کرده اند و مراکزی مانند کانون های پرورش فکری کودکان و نوجوانان، رصدخانه ها و دانشگاه ها در شهرهای مختلف نیز در این هفته برنامه هایی را برگزار می کنند که راهی برای اطلاع رسانی در این خصوص پیدا نکردیم. برنامه ها. اما در هفته نجوم نیز می توانید از این مراکز دیدن کنید.
در ادامه به معرفی برنامه هایی می پردازیم که به دست ما رسیده است.
آذربایجان شرقی
انجمن نجوم ایاز تبریز
انجمن آیاز امسال به مناسبت هفته جهانی نجوم از ساعت 18 الی 21 روز چهارشنبه 15 اردیبهشت ماه در فرهنگسرای شمس تبریزی به نشانی خیابان امام، میدان قونقا، روبروی شهر، میزبان علاقه مندان تبریزی است. بیمارستان شفا، ضلع غربی باغ گلستان (فجر).
در ادامه هفته نجوم برنامه های دیگری تدارک دیده شده است که متعاقبا اعلام خواهد شد.
انجمن نجوم ابوریحان تبریز
این انجمن به مناسبت هفته نجوم برنامه رصد ماه و سیارات با تلسکوپ همراه با آموزش صورت های فلکی را برای عموم مردم برگزار می کند. دوستداران آسمان شب می توانند پنجشنبه 18 اردیبهشت ماه از ساعت 20 الی 24 در برج ولیعصر تبریز در این برنامه شرکت کنند.
انجمن نجوم اردبیل
گروه های نجومی اردبیل در هفته جهانی نجوم برنامه های متنوعی را تدارک دیده اند. برنامه رصد مردمی جمعه 18 اردیبهشت از ساعت 19 الی 21 در عابر پیاده عالی قاپو (اسفریس) یکی از این برنامه هاست.
مرکز نجوم ادیب
برنامه های روز نجوم این مرکز امسال همزمان با هفته فرهنگی اصفهان با شعار “اصفهان به رنگ نجوم” 18 اردیبهشت از ساعت 17 تا 21 در گذر سعدی و عمارت سعدی برگزار می شود.
از جمله این برنامه ها رصد آسمان و نمایشگاه شهاب سنگ است.
آسمان سرای سوها اصفهان
رصدخانه سوها که سال گذشته به میزبانی مارتن مسیه سال پرکاری را پشت سر گذاشت، روز نجوم 1402 را در رصدخانه صائب اصفهان برگزار می کند.
دوستداران آسمان شب در اصفهان می توانند از ساعت 18 الی 21 روز جمعه 18 اردیبهشت از برنامه های آسمان سرای سها استفاده کنند.
مرکز نجوم آواستار
مرکز نجوم آوا استار رویداد روز جهانی نجوم را در عمارت مسعودیه تهران برگزار می کند و روز جمعه 17 اردیبهشت 1402 از ساعت 14 الی 20 میزبان علاقه مندان به دنیای نجوم و آسمان شب است.
در این رویداد علاقه مندان می توانند با مراجعه به ایستگاه ها از مقیاس کیهان، صورت های فلکی، فناوری های فضایی، رصد آسمان و … مطلع شوند.
انجمن نجوم مشهد
اعضای این انجمن در روزهای پنجشنبه و جمعه از ساعت 16 الی 22 برنامه های همگانی روز نجوم را برای علاقه مندان در پارک بهمن طرقبا جنب باغ پونا برگزار می کنند.
مرکز نجوم دانشگاه فردوسی مشهد
مرکز نجوم این دانشگاه روز یکشنبه 20 اردیبهشت ماه در میدان علم دانشگاه (سردیس فردوسی) برنامه رصد آسمان را برای عموم مردم برگزار می کند. مشهدی ها می توانند از ساعت 18 الی 20 از این برنامه استفاده کنند.
انجمن نجوم نیشابور
شهروندان نیشابوری می توانند در روز نجوم (19 اردیبهشت) از ساعت 16 الی 19 به سالن همایش های دانشگاه هنر این شهر مراجعه و از سخنرانی کارشناسان این انجمن استفاده کرده و آسمان را نیز رصد کنند.
انجمن نجوم هفت آسمان بجنورد
اعضای این انجمن روز جمعه از ساعت 19 الی 23 در کانون پرورش فکری بجنورد به نشانی میدان خرمشهر، خیابان ولیعصر (عج) میزبان علاقه مندان به علم نجوم خواهند بود. در صورت نامساعد بودن شرایط جوی جلسه ای با هدف ترویج علم نجوم برگزار می شود.
مرکز علوم و نجوم سمنان
به مناسبت هفته جهانی نجوم، مرکز علوم و نجوم سمنان با همکاری انجمن نجوم آسمان کویر، پنجشنبه 18 اردیبهشت ماه از ساعت 19:30 الی 21:30 در ساختمان مرکز علوم و نجوم سمنان (گنبد گیتا) به نشانی میدان امام حسین(ع) به سمت میدان شهید دریادار جنب دیوان عدالت استان سمنان برنامه رصد عمومی را با توضیحات مربیان نجوم برگزار می کند.
یکی دیگر از برنامه های رصد مردمی روز جمعه 18 اردیبهشت ماه از ساعت 19 الی 21 به نشانی میدان جهادیه به سمت بلوار شریف واقفی، بعد از میدان انار، خیابان جهادیه 34، شهرک مسکونی جهادیه 34 برگزار می شود.
سیستان و بلوچستان
انجمن نجوم خیام زاهدان
اعضای این انجمن روز جمعه 17 اردیبهشت ماه از ساعت 17 الی 20 در باغ خانواده زاهدان در بلوار معلم این شهر منتظر علاقه مندان به نجوم هستند. رصد تلسکوپی آسمان، آشنایی با مشاهیر، غرفه های مختلف برای کودکان، آشنایی با صورت های فلکی زیر چتر آسمان و نمایش فیلم و عکس از جمله برنامه های انجمن خیام برای این روز است.
انجمن نجوم ثاقب
انجمن ثاقب گیلان با برپایی کارگاه های آموزشی، نمایشگاه و در صورت صاف بودن آسمان رصد آسمان با ابزارهای نجومی از ساعت 10 الی 22 در باغ ملت رشت به استقبال روز نجوم می رود. .
همچنین این انجمن روز پنج شنبه 18 اردیبهشت ماه در محل بستان ملت و شنبه 18 اردیبهشت ماه در پیاده راه فرهنگی شهرداری رشت از ساعت 19 الی 21 برنامه رصد مردمی را برگزار می کند.
مرکز نجوم لونا
این مرکز به مناسبت هفته نجوم 17 اردیبهشت ماه از ساعت 20 تا 22 در ورودی اصلی پارک ملل ساری برنامه رصدی مردمی برگزار می کند. از 9 تا 21 اردیبهشت ماه آموزش نجوم، جلسات پرسش و پاسخ و نمایشگاه محصولات نجومی جنب پارکینگ ولایت بستان این شهر برگزار می شود.