طرح حمایت از نخبگان ایرانی که پیش از این منتشر شده بود، امروز (22 اسفند) در جلسه ای با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور و رئیس مرکز تحقیقات راهبردی ریاست جمهوری رونمایی شد. جزئیات توضیح داده شد.
در این جلسه محمدصادق خیاطیان رئیس مرکز مطالعات راهبردی رئیس جمهور از تشکیل کمیته مشترکی در بنیاد ملی نخبگان برای اجرای این طرح مشتمل بر 18 ماده خبر داد و پیشینه آن را تشریح کرد. این طرح: «از اواخر سال گذشته مأموریت حمایت از نخبگان به ما محول شد تا با استفاده از ظرفیت فعالان این حوزه بتوانیم زمینه حمایت از نخبگان را طراحی کنیم؛ زیرا باید به اجماع برسیم. در مورد اینکه چه نوع حمایتی از نخبگان باید داشته باشیم.”
بخش های طرح حمایت تحصیلی چیست؟
به گفته رئیس مرکز مطالعات راهبردی ریاست جمهوری، بخش مهمی از آیین نامه حمایت از نخبگان ایرانی مربوط به این است که دولت چه شرایطی را برای جذب نخبگان فراهم کند. در این زمینه قرار است در این طرح به حوزه هایی چون توجه به علوم پایه و علوم انسانی، به روز رسانی تجهیزات آزمایشگاهی، استخدام نخبگان در دستگاه های اجرایی کشور، افزایش اثربخشی نخبگان، طرح مسکن نخبگان، بیمه نخبگان توجه شود.
به گزارش ایسنا از این نشست، خیاطیان درباره توجه این آیین نامه به علوم پایه گفت: در حوزه علوم پایه با کم اقبالی مواجه هستیم که در این آیین نامه با کمک وزارت علوم و سایر دستگاه های اجرایی، نهادها، مشوق های لازم را برای متقاضیان ورود به رشته های علوم پایه فراهم می کنیم، زیرا علوم پایه جزء رشته های مادر هستند، وی همچنین درباره اهمیت رشته های علوم انسانی و علوم پایه تاکید کرد که این دو رشته همواره مورد تاکید سیاست گذاران کشور است و در این آیین نامه در نظر گرفته شده است.
علاوه بر این دو حوزه، موضوع تجهیزات آزمایشگاهی و ارتقا و به روز رسانی آن نیز از موضوعاتی است که خیاطیان به آن اشاره کرد و به روز رسانی این تجهیزات را زمینه ساز جذب نخبگان به استفاده و کاربرد آزمایشگاه ها دانست.
افزایش اثربخشی نخبگان از دیگر مواردی است که در این طرح به آن توجه شده است. رئیس مرکز مطالعات راهبردی ریاست جمهوری با بیان اینکه برای افزایش اثربخشی پروژه های فناورانه تعریف شده در این آیین نامه، تصریح کرد: این پروژه ها با محوریت فناوری های نوین تعریف شده است.
وی در ادامه به برخی از این فناوری‌ها اشاره کرد و هوش مصنوعی، فناوری‌های دیجیتال و کوانتومی و حوزه‌های مرزی دانش را از مهم‌ترین موضوعاتی اعلام کرد که در این آیین‌نامه به آنها پرداخته می‌شود. البته با توجه به توضیحات خیاطیان توجه به حوزه فناوری تنها به این موارد خلاصه نمی شود و در نظر است زمینه اشتغال این نخبگان در این حوزه فراهم شود: «در حوزه توسعه فضای کسب و کار با همکاری دولت و نقش بنگاه‌های بزرگ، فرصت‌های شغلی برای هزار نخبه فراهم کنیم.»
خیاطیان پروژه های فناورانه تعریف و تعریف شده در این آیین نامه حمایتی را مسئله محور خواند و وجود مشوق هایی برای کمک گرفتن از بخش خصوصی در این زمینه را ضروری دانست و گفت: برای ورود بخش خصوصی به این حوزه نیازمندیم. مشوق هایی که در این زمینه از ظرفیت قانون جهش تولید استفاده می شود.
جذب نخبگان در دستگاه های اجرایی کشور از دیگر بخش های اصلی طرح حمایتی دولت است که رئیس مرکز بررسی راهبردی ریاست جمهوری با هماهنگی سازمان امور استخدامی کشور برای تحقق آن اعلام کرد. به گفته وی، با سازمان امور استخدامی هماهنگ شده است تا هر ساله بخشی از ظرفیت استخدامی دستگاه ها به نخبگان اختصاص یابد.
ارائه ساير حمايت‌هايي كه مادي‌تر باشد نيز در اين آيين‌نامه لحاظ شده است. خیاطیان در همین زمینه مشکل تامین مسکن را یکی از دغدغه های نخبگان برشمرد و گفت: بر اساس این آیین نامه با همکاری وزارتخانه های علوم، بهداشت، راه، مسکن و شهرسازی و معاونت علمی رئیس جمهور، ما به دنبال رفع دغدغه های نخبگان در حوزه مسکن هستیم که اقدامات عملیاتی انجام شده است.
همچنین به گفته محمدصادق خیاطیان، نخبگان تحت پوشش بیمه قرار خواهند گرفت و هماهنگی هایی با بیمه مرکزی انجام شده و امکان ارائه بیمه تکمیلی به نخبگان نیز فراهم شده است.
18 طرح علمی با سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری در مقررات حمایت از نخبگان
روح الله دهقانی فیروزآبادی علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان نیز در این نشست با تشریح اهداف معاونت علمی و فناوری گفت: توسعه تفکر، حوزه توسعه علم یکی از وظایف ماست که هدف این معاونت است. در سال آینده ایجاد بستر و معرفی افراد برجسته و برجسته و افرادی است که می توانند در زمینه علم گرایش ایجاد کنند.
وی در ادامه حوزه اقتصاد دانش بنیان را یکی از حوزه های مورد علاقه معاونت علمی و فناوری دانشگاه دانست و گفت: هدف اقتصاد دانش بنیان، هدف معاونت ایجاد محیط است. برای شرکت‌های نوپا و سایر گروه‌های تاثیرگذار که بتوانند بر اقتصاد کشور تأثیر بگذارند.»
وی پس از تشریح اهداف این معاونت در خصوص آیین نامه حمایت از نخبگان نیز توضیحاتی ارائه کرد و با اشاره به طرح های در نظر گرفته شده در این آیین نامه گفت: 18 طرح علمی تعریف شده در این آیین نامه توسط نخبگان کشور با سرمایه گذاری انجام می شود. یک میلیارد دلار. استثمار خواهد آمد.”
وی همچنین در تشریح حوزه هایی که این پروژه ها در نظر گرفته شده است، گفت: این پروژه ها از جمله پروژه هایی است که اثرات آن در زندگی مردم موثر است و همچنین پروژه هایی در بسیاری از حوزه ها مانند امنیت غذایی، سلامت جمعیت و دیگر برنامه های مهم زندگی مردم است. از جمله اهداف معاونت علمی است.
دهقانی فیروزآبادی در پایان سخنان خود افزود: درخواست برای بازگشت نخبگان به کشور نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است، مرزهای ایران فقط مرز جغرافیایی نیست، همه کسانی که در خارج از کشور هستند دلشان به کشور بسته شده است. و مردم ایران
دستگاه های اجرایی به 2500 نخبه نیاز دارند
ناصر باقری مقدم قائم مقام بنیاد ملی نخبگان نیز بر لزوم افزایش حضور نخبگان در دانشگاه ها تاکید کرد و گفت: جایگاه واقعی نخبگان ایرانی که به کشور بازگشته اند در دانشگاه هاست و با وجود اینکه وزارت علوم و بهداشت در این زمینه کمک هایی دریافت کرده اند اما در جذب این افراد مشکل داشتیم و اکنون این مشکلات حل شده است.»
باقری مقدم با این وجود اعلام کرده است که در این آیین نامه قرار است سالانه حداقل 20 درصد از نخبگان در دانشگاه ها جذب شوند. از این رو معاون بنیاد ملی نخبگان ابراز امیدواری کرد که در سال آینده نخبگان بیشتری به دانشگاه ها جذب شوند.
باقری مقدم همچنین از احتمال استخدام دو هزار نخبه در دستگاه های اجرایی کشور خبر داده است: «سازمان امور استخدامی طی نامه ای رسمی تاکید کرده است که ظرفیت استخدام دو هزار نخبه در دستگاه های اجرایی را فراهم کرده است و ما استخدام خواهیم کرد. تقریباً همین تعداد نخبگان را از طریق ما شناسایی کردیم و آنها را ارزیابی و آموزش دادیم.” البته وی معتقد است که سازمان امور استخدامی تنها یک سازمان میانی است و سازمان نهایی دستگاه های اجرایی هستند که باید در جذب این افراد فعال باشند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان همچنین از نیاز به اشتغال 2500 نخبه در دستگاه های اجرایی کشور خبر داد و در تشریح بخشی از این نیاز گفت: وزارت نیرو درخواست استخدام هزار نفر را داده است. وزارت ارشاد درخواست استخدام 400 نفر از نخبگان را داده است و معاون حقوقی “ریاست جمهوری درخواست استخدام 100 نخبه را ارسال کرده است.”