افزایش نسبت ترافیک داخلی به خارجی، ادعایی که با اعداد خوانده نمی شود

عیسی زارع پور روز سه شنبه 3 آبان در پاسخ به سوال نمایندگان به عنوان یکی از نشانه های اعتماد مردم نسبت تردد داخلی به خارجی را معکوس دانست و اعلام کرد که اگر قبلا این نسبت 30 به 70 بود. الان 60 به 40 است: «برای اولین بار تردد تولیدات داخلی بیش از دو برابر شده است و این نشان می‌دهد که مردم اعتماد کرده‌اند و این امر در آینده ادامه خواهد داشت. در این خبر میزان تردد داخلی ذکر نشده و مشخص نیست. ملاک سنجش رشد ترافیک داخلی نسبت به ترافیک خارجی چیست، کارشناسان می گویند در شرایطی که پلتفرم های مورد استفاده مسدود شده و حجم ترافیک ورودی بین المللی اینترنت کاهش یافته است، این نسبت مهم نیست.

طبق اخباری که به تیرازیس فایل رسیده است، ترافیک ورودی اینترنت بین المللی نسبت به دو ماه قبل از آن 6 ترابیت در ثانیه به 2.5 ترابیت در ثانیه رسیده است در نظر گرفتن این موضوع محاسبات را کاملا تغییر می دهد.

ترافیک ورودی اینترنت بین المللی از 6 ترابیت در ثانیه به 2.5 ترابیت در ثانیه افزایش یافته است که تعادل بین ترافیک داخلی و خارجی را تغییر می دهد.

وزیر این افزایش ترافیک داخلی را در شرایطی اعلام کرد که دسترسی به اینترنت بین‌المللی روز به روز سخت‌تر می‌شود، شرایطی که بسیاری از شبکه‌های پرطرفدار خارجی که بیشترین ترافیک کاربران را به خود اختصاص داده‌اند فیلتر شده‌اند. 2 ماه گذشته در مقاطعی اینترنت بین المللی قطع شد و هنوز برخی از مناطق کشور فقط به شبکه ملی اطلاعات متصل هستند. به گفته حامد بیدی، کارشناس حوزه فناوری، این وضعیت باعث می شود سهم 70 درصدی ترافیک بین الملل کاهش پیدا کند و وقتی آن را مقایسه می کنیم، به نظر می رسد ترافیک داخلی افزایش یافته است: «وقتی بدون اشاره به کل درصد می گوییم. مقدار پهنای باند استفاده شده گمراه کننده است با کاهش ترافیک خارجی نسبت ترافیک داخلی افزایش می یابد در حالی که با شرایط فعلی 60 درصد ترافیک داخلی که به آن افتخار می کنند بسیار کمتر از پهنای باند بین المللی است که قبلا استفاده می شد. شاید میزان مصرف پهنای باند داخلی تغییر نکرده باشد، اما وقتی آن طرف را کم کنید، نسبت به هم می‌ریزد.» به گفته وی، به همین دلیل عمداً کل پهنای باند مصرفی ذکر نشده است تا نتوانیم قضاوت کنیم. مشکل از ابتدا با دولت، وزارت ارتباطات و راهبری اینترنت عدم شفافیت بود:

هرگز به وضوح اعلام نمی شود که چه مقدار از پهنای باند در داخل و خارج استفاده شده است. ما به طور غیر رسمی متوجه این موضوع شدیم ترافیک اینترنت بین المللی یک سوم است بوده است اگر این درست است که به دلیل فیلترینگ و وقفه دور از ذهن نیست، 70 درصد ترافیک خارجی را به یک سوم کاهش دهید، طبیعتاً نسبت ترافیک داخلی افزایش می یابد و نسبت به هم برخورد می کند. در واقع این نسبت افزایش یافته است، اما تعداد افزایش نیافته است. کاهش مصرف پهنای باند به معنای کوچک شدن حجم اینترنت ایران است و در این شرایط اگر حجم ترافیک داخلی بیشتر از ترافیک خارجی باشد، اهمیتی ندارد.

به گفته Biddy دلیل دیگری که باعث می شود فکر کنید ترافیک داخلی افزایش یافته است این است که مردم از VPN های داخلی استفاده می کنند. این VPN ها ابتدا به سرور داخلی و سپس به سرور خارجی متصل می شوند و به همین دلیل روی ترافیک داخلی حساب می شود. به این صورت که فرد در دو مرحله به اینترنت جهانی متصل می شود و مثلا اینستاگرام را باز می کند اما در محاسبات به عنوان ترافیک داخلی در نظر گرفته می شود.

علی توسلی، عضو کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه ای تهران نیز می گوید که محاسبه این آمارها پیچیده است. باید مشخص شود که حجم اینترنت خارجی ورودی قبل از این سخت گیری ها چقدر بوده و الان چقدر است و ترافیک داخلی قبل و بعد از آن مشخص شود: «باید مشخص شود با چه چیزی مقایسه شده اند، آیا مقایسه کرده اند. ترافیک بین المللی 6 ترابیت قبلی یا بر اساس ترافیک کاهش یافته و دو ترابیت و نیم؟اگر با آن 6 ترابایت مقایسه کنند 60 درصدی که برای ترافیک داخلی اعلام می کنند می شود 20-25 درصد تا زمانی که مبنای مقایسه نباشد. واضح است که این آمار به صورت تحلیلی چیزی را نشان نمی دهد، به گفته وی، زمانی که پلتفرم های اصلی مردم بسته شود و بخش قابل توجهی از ترافیک بین المللی حذف شود، نسبتی که اعلام کرده اند درست خواهد بود.

پیگیری های تیرازیس فایل از وزارتخانه برای اعلام رسمی آمار ترافیک داخلی و بین المللی قبل و بعد از تشدید محدودیت ها نتیجه ای نداشت. تیرازیس فایل از روابط عمومی وزارت ارتباطات خواست تا نسبت ترافیک داخلی به خارجی و نحوه محاسبه آنها را برای به دست آوردن عدد 60:40 در اختیار ما قرار دهند. پیگیری های چند روزه خبرنگار ما نتیجه ای نداشت و این در حالی است که این محاسبات باید وجود داشته باشد زیرا وزیر بر اساس آن در مجلس صحبت کرد. البته بیدی با بیان اینکه حتی اگر اعلام شود هم اعتماد و اطمینانی به آن وجود ندارد، می گوید: «وزیر در همین شرایط می گوید میلیون ها کسب و کار در بسترهای داخلی فعالیت می کنند، در حالی که بالاترین نرخ تخمینی کسب و کار در اینستاگرام 600 بوده است. -700 هزار.”

زندگی دیجیتال لزوما بر روی پلتفرم های داخلی شکل نمی گیرد

بیشترین ترافیک داخلی در این سال ها مربوط به امور جاری مردم است و ربطی به شبکه های اجتماعی داخلی ندارد. کارهای اداری، بانکی، خرید اینترنتی، سایت های داخلی یا سایت های خبری که مردم به آنها سر می زدند و در مدت کوتاهی تغییر چندانی نمی کند. دولت در این دو ماه بیشترین تلاش خود را برای سوق دادن مردم و به ویژه کسب و کارها به شبکه های اجتماعی داخلی با طرح های پشتیبانی و فیلترینگ همزمان و در نتیجه افزایش حجم ترافیک داخلی گذاشته بود. طوسلی با بیان اینکه باید دید در این مدت سهم شبکه های اجتماعی داخلی چقدر رشد داشته است، می گوید: حجم قابل توجهی از ترافیک داخلی داریم که این امر جاری مردم است و بعید است حجم آن در این مدت تغییر کرده باشد. زمان کم چون رفته رفته در حال افزایش است.می ماند پلتفرم های داخلی مثل روبیکا، گپ، بله، آی گپ و دیگر شبکه های اجتماعی که قبل از این سخت گیری ها حجم ترافیکی داشتند، باید دید افزایش ترافیک مشتریانش چقدر بوده و بعد به نظر می رسد این مسائل را با هم قاطی می کنند تا آمار بگیرند.

بسیاری از مردم در این دو ماه به VPN دسترسی نداشتند یا VPN ها به سرعت از کار می افتادند و دسترسی به شبکه های اجتماعی خارجی قطع می شد. بسیاری از مردم مجبور به استفاده از بسترهای داخلی برای کارهای ضروری مانند ارسال فایل شدند یا سازمان ها، دانشگاه ها و مدارس مردم را مجبور به نصب و استفاده از پیام رسان های داخلی کردند که در نتیجه حضور مردم در این پلتفرم ها افزایش یافت. اما آمار ارائه شده از نصب و استفاده از این پلتفرم ها تایید نشده و با محاسبات به حساب نمی آید. حضور اجباری مردم در این پلتفرم ها به گفته بیدی، زندگی دیجیتالی در این فضا شکل نمی گیرد. به عنوان مثال، من فکر می کنم 35 میلیون کاربر در پیام رسان داخلی با واقعیت فاصله زیادی دارد. تعداد نصب این ابزارها مهم نیست چون کار و زندگی مردم در آنجا پیشرفت نمی کند. خوشبینانه ترین تحلیل این است که اعلام کنندگان این اعداد در یک حباب فیلتر هستند که همفکران خودشان هستند و فرض می کنند همه مردم آمده اند و به بسترهای داخلی اعتماد کرده اند. در حالی که مردم به هر طریقی سعی می کنند VPN تهیه کنند و به شبکه های اجتماعی خارجی مراجعه می کنند و این از میزان بازنشر مطالب و میزان لایک در این شبکه ها مشخص می شود که حتی پس از فیلتر شدن نیز کاهش قابل توجهی نداشته است.»

اصرار مردم برای نقل مکان به سکوهای داخلی مانند درخواست از آنها برای تغییر خانه است

وزیر ارتباطات پس از اعلام افزایش نسبت ترافیک داخلی، آن را نشانه اعتماد مردم به بسترهای داخلی دانست. بررسی ها همچنان نشان از مقاومت مردم در استفاده از این اپلیکیشن ها دارد، اما موضوع تنها اعتماد مردم به این پلتفرم ها نیست و مقاومت مردم برای حضور در این پلتفرم ها دلایل مختلفی دارد. طوسلی می گوید: میزان قابل توجهی از روابط در برنامه های خارجی نیز بین افراد داخلی است و اگر کاربرد داخلی مناسبی وجود داشت ارتباط افراد در آن فضا مقرون به صرفه تر بود، اما به موقع این اتفاق نیفتاد و همچنین افراد. به پلتفرم های داخلی نگاه کنید منفی است: “زمانی که مردم هنوز به واتس اپ و اینستاگرام نرفته بودند، می توانستید اپلیکیشن های جذابی مشابه نمونه های خارجی ایجاد کنید و تعداد قابل توجهی از کاربران را جذب کنید. اما اکنون دیگر امکان بازگشت آب از دست رفته به جوی وجود ندارد و او متقاعد شد. 50 تا 60 میلیون کاربر در اینستاگرام، تلگرام و واتس اپ به پلتفرم داخلی بیایند که نمی دانند کیفیت آن چقدر است، همچنین در هر صورت فرهنگی وجود دارد که به نظر می رسد بستر خارجی امن تری باشد که من شخصا با آن مخالفم. با. از آنجایی که همه انواع برنامه ها را می توان کنترل کرد، فقط برنامه های خارجی کمی پیچیده تر هستند. برای مثال، باز کردن کد WhatsApp ممکن است دشوارتر باشد، اما اگر موجودی بخواهد چیزی را کنترل کند، می تواند. از نظر قانونی، هر گزارش ارتباطی قابل ردیابی است. این قانون اینترپل است و بحث در سطح بین المللی این است که دسترسی به این گزارش باید از طریق مراجع قضایی و قانونی باشد.، یعنی می گویند این کار را بدون مراجعه نکنید. کنترل محتوای لاگ موضوع دیگری است اما عدم کنترل آن توهمی است که ایجاد شده و به سختی از ذهن کاربر خارج می شود. بخشی از عدم اعتماد به پلتفرم های داخلی ریشه در همین موضوع دارد، اما یک چیز قابل رفع نیست، اما باید آرام آرام آن را برطرف کرد.»

وی تاکید می کند که محاسبه ترافیک داخلی و خارجی با توجه به محدودیت های این دو ماه پیچیده است و بعید است حجم ترافیک شبکه های اجتماعی داخلی تغییر زیادی کرده باشد زیرا این تغییرات در بلندمدت اتفاق می افتد.

من ممکن است به روبیکا بروم، اما وقتی تو نمی آیی من نمی توانم آنجا با تو ارتباط داشته باشم. متقاعد کردن مردم برای ایجاد و ارسال ایمیل در فضایی دیگر به جای جیمیل کار آسانی نیست. مثل این است که به مردم بگوییم آدرس خود را عوض کنند، یعنی در فضای مجازی باید خانه خود را عوض کنند.

در این فضای کم شده آدرس جدید خانه های اجباری را به ما می دهند و اصرار دارند که از این طریق ترافیک داخلی را افزایش دهند. شاید عده ای از سر ناچاری به این خانه ها سر می زنند اما هیچ کس در آنها زندگی نمی کند.